नित्यसमानता MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Identities - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Jul 3, 2025
Latest Identities MCQ Objective Questions
नित्यसमानता Question 1:
जर \(a=(\sqrt{2}-1)^{\frac{1}{3}}\) असेल, तर \(\left(a-\frac{1}{a}\right)^3+3\left(a-\frac{1}{a}\right)\) चे मूल्य काढा:
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 1 Detailed Solution
दिलेले आहे:
a = (√2 - 1)1/3
वापरलेले सूत्र:
x3 - y3 = (x - y)3 + 3xy (x - y)
गणना:
(a - \(1\over a\))3 + 3(a - \(1\over a\))
⇒ (a - \(1\over a\))3 + 3 × a × \(1\over a\) (a - \(1\over a\)) (जसे a × \(1\over a\) = 1)
⇒ (a3 - \(1\over a^3\))
आता,
a = (√2 - 1)1/3
अशाप्रकारे, a3 = ((√2 - 1)1/3)3 = (√2 - 1)
\(1\over a^3\) = 1/(√2 - 1) = 1/(√2 - 1) x (√2 + 1)/(√2 + 1)
⇒ \(1\over a^3\) = (√2 + 1) / {(√2)2 - (1)2}
⇒ \(1\over a^3\) = (√2 + 1) / (2 - 1)
⇒ \(1\over a^3\) = (√2 + 1)
अशाप्रकारे,
(a3 - \(1\over a^3\)) = {√2 - 1 - (√2 + 1)} = √2 - 1 - √2 - 1 = - 1 - 1 = - 2
∴ पर्याय (3) योग्य आहे.
नित्यसमानता Question 2:
जर \(\rm \left(x^2+\frac{1}{x^2}\right)=18 \) आणि x > 1 असेल तर \(\rm \left(x^3-\frac{1}{x^3}\right)\) चे मूल्य काय असेल?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 2 Detailed Solution
दिलेल्याप्रमाणे:
\(\rm \left(x^2+\frac{1}{x^2}\right)=18 \)
वापरलेले सूत्र:
x - 1/x = √[(x+1/x)2 - 4]
\(\rm \left(x^3-\frac{1}{x^3}\right)\)= (x - 1/x)3 + 3 (x - 1/x)
गणना:
\(\rm \left(x^2+\frac{1}{x^2}\right)=18\)
⇒ \(\rm \left(x-\frac{1}{x}\right)^2= 18 - 2\)
⇒ x - 1/x = 4
⇒ \(\rm \left(x^3-\frac{1}{x^3}\right)\) = (x - 1/x)3 + 3 (x - 1/x)
⇒ 43 + 3 × 4 = 64 + 12 = 76
∴ योग्य पर्याय 2 आहे.
नित्यसमानता Question 3:
जर a + b + c = 6, (a 2 + b 2 + c 2 ) = 14 आणि \(\frac{1}{a}+\frac{1}{b}+\frac{1}{c}=\frac{11}{6}\) , abc शोधा.
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 3 Detailed Solution
दिले:
a + b + c = 6, (a 2 + b 2 + c 2 ) = 14 आणि \(\frac{1}{a}+\frac{1}{b}+\frac{1}{c}=\frac{11}{6}\)
वापरलेली संकल्पना:
(a + b + c) 2 = a 2 + b 2 + c 2 + 2 (ab + bc + ca)
गणना:
(a + b + c) 2 = a 2 + b 2 + c 2 + 2 (ab + bc + ca)
⇒ ३६ = १४ + २ (ab + bc + ca)
⇒ (ab + bc + ca) = 11 -----(1)
आमच्याकडे आहे, \(\frac{1}{a}+\frac{1}{b}+\frac{1}{c}=\frac{11}{6}\)
⇒ (ab + bc + ca)/abc = 11/6 ----(2)
eq(1) चे मूल्य eq(2) मध्ये टाका
⇒ 11/abc = 11/6
⇒ abc = 6.
त्यामुळे abc चे मूल्य 6 आहे.
नित्यसमानता Question 4:
जर \(x^2+\frac{1}{x^2}=4\) असेल, तर \(x^4+\frac{1}{x^4}\) चे मूल्य किती आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 4 Detailed Solution
दिलेल्याप्रमाणे:
x2 + 1/x2 = 4
वापरलेले सूत्र:
(x2 + 1/x2 )2 = x4 + 1/x4 + 2
गणना:
(x2 + 1/x2 )2 = x4 + 1/x4 + 2
(4)2 = x4 + 1/x4 + 2
16 = x4 + 1/x4 + 2
x4 + 1/x4 = 14
∴ पर्याय 2 हे योग्य उत्तर आहे.
नित्यसमानता Question 5:
दिलेल्या दोन नैसर्गिक संख्यांमधील फरकाचा घन 1728 आहे, तर त्या दोन दिलेल्या संख्यांचा गुणाकार 108 आहे. त्या दोन दिलेल्या संख्यांच्या घनांची बेरीज शोधा.
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 5 Detailed Solution
दिलेले आहे:
(पहिली नैसर्गिक संख्या - दुसरी नैसर्गिक संख्या)3 = 1728
पहिली नैसर्गिक संख्या × दुसरी नैसर्गिक संख्या = 108
वापरलेले सूत्र:
(A + B)3 = A3 + B3 + 3AB × (A + B)
गणना:
पहिली नैसर्गिक संख्या = A
दुसरी नैसर्गिक संख्या = B
(A - B)3 = 1728
⇒ (A - B) = 3√1728 = 12
दोन्ही बाजूंचा वर्ग करून
⇒ (A - B)2 = 144
⇒ A2 + B2 - 2AB = 144
⇒ A2 + B2 = 144 + 216 = 360
आता,
(A + B) = √(A2 + B2 + 2AB)
⇒ √(360 + 216) = √576 = 24
(A + B)3 = A3 + B3 + 3AB × (A + B)
⇒ A3 + B3 = (A + B)3 - 3AB × (A + B)
⇒ (24)3 - 3 × 108 × 24
⇒ 13824 - 7776
⇒ 6048
∴ योग्य उत्तर 6048 आहे.
Top Identities MCQ Objective Questions
जर x − \(\rm\frac{1}{x}\) = 3, तर x3 − \(\rm\frac{1}{x^3}\) चे मूल्य ______________ आहे.
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 6 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
x - 1/x = 3
वापरलेली संकल्पना:
a3 - b3 = (a - b)3 + 3ab(a - b)
गणना:
सारखेपणा लागू करूया:
⇒ x3 - (1/x)3 = (x - 1/x)3 + 3(x × 1/x)(x - 1/x)
⇒ x3 - (1/x)3 = (3)3 + 3(1)(3)
⇒ x3 - (1/x)3 = 27 + 9
⇒ x3 - (1/x)3 = 36
∴ x3 - (1/x)3 चे मूल्य 36 आहे.
जर \(\rm x-\frac{1}{x}=-6\) आहे , तर \(\rm x^5-\frac{1}{x^5}\) चे मूल्य काय असेल?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 7 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
x - (1/x) = (- 6)
वापरलेले सूत्र:
जर x - (1/x) = P, तर
x + (1/x) = √(P2 + 4)
जर x + (1/x) = P, तर
x3 + (1/x3) = (P3 - 3P)
x5 - (1/x5) = {x3 + (1/x3)} × {x2 - 1/x2} + {x - (1/x)}
गणना:
x - (1/x) = (- 6)
x + (1/x) = √{(- 6)2 + 4} = √40 = 2√10
अशाप्रकारे, x2 - 1/x2 = (x + 1/x) (x - 1/x) = 2√10 × (-6) = -12√10
आणि x3 + (1/x3) = (√40)3 - 3√40
⇒ 40√40 - 3√40 = 37 × 2√10 = 74√10
आता,
x5 - (1/x5) = {x3 + (1/x3)} × {x2 - 1/x2} + {x - (1/x)}
⇒ {74√10 × (-12√10)} + (- 6)
⇒ - 74 × 12 × (√10 × √10) - 6
⇒ (- 8880) - 6 = - 8886
∴ योग्य उत्तर - 8886 आहे.
जर x = √10 + 3 असेल तर \(x^3 - \frac{1}{x^3}\) = ?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 8 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
x = √10 + 3
वापरलेले सूत्र:
\(\rm If ~x -\frac{1}{x} = a \)
⇒ \(x^3 - \frac{1}{x^3} = a^3 + 3a\)
गणना:
x = √10 + 3
⇒ 1/x = √10 - 3
⇒ \(x -\frac{1}{x} = 6\)
⇒ \(x^3 - \frac{1}{x^3} = 6^3 + 3\times 6\)
⇒ \(x^3 - \frac{1}{x^3} = 234\)
∴ आवश्यक मूल्य 234 आहे
जर p – 1/p = √7, तर p3 – 1/p3 चे मुल्य शोधा.
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 9 Detailed Solution
Download Solution PDFदिल्याप्रमाणे:
p – 1/p = √7
सुत्र:
P3 – 1/p3 = (p – 1/p)3 + 3(p – 1/p)
गणना:
P3 – 1/p3 = (p – 1/p)3 + 3 (p – 1/p)
⇒ p3 – 1/p3 = (√7)3 + 3√7
⇒ p3 – 1/p3 = 7√7 + 3√7
⇒ p3 – 1/p3 = 10√7
चतूर पद्धत
x - 1/x = a, then x3 - 1/x3 = a3 + 3a
येथे, a = √5
म्हणून,
p3 – 1/p3 = (√7)3 + 3 × √7 = 7√7 + 3√7 = 10√7.
जर a + b + c = 14, ab + bc + ca = 47 आणि abc = 15, तर a3 + b3 +c3 = ?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 10 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
a + b + c = 14, ab + bc + ca = 47 आणि abc = 15
वापरलेली संकल्पना:
a³ + b³ + c³ - 3abc = (a + b + c) × [(a + b + c)² -3(ab + bc + ca)]
गणना:
a³ + b³ + c³ - 3abc = 14 × [(14)² - 3 × 47]
⇒ a³ + b³ + c³ – 3 × 15 = 14(196 – 141)
⇒ a³ + b³ + c³ = 14(55) + 45
⇒ 770 + 45
⇒ 815
∴ योग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.
जर \(a + \frac{1}{a} = 7\), तर \(a^5 + \frac{1}{a^5} \) =?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 11 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेली माहिती:
\(a + \frac{1}{a} = 7\)
वापरलेले सूत्र:
(a + 1/a) = P ; तर
(a2 + 1/a2) = P2 - 2
(a3 + 1/a3) = P3 - 3P
\(a^5 + \frac{1}{a^5} \) = (a2 + 1/a2) × (a3 + 1/a3) - (a + 1/a)
गणना:
a + (1/a) = 7
⇒ (a2 + 1/a2) = (7)2 - 2 = 49 - 2 = 47
⇒ (a3 + 1/a3) = (7)3 - (3 × 7) = 343 - 21 = 322
a5 + (1/a5) = (a2 + 1/a2) × (a3 + 1/a3) - (a + 1/a)
⇒ 47 × 322 - 7
⇒ 15134 - 7 = 15127
∴ योग्य उत्तर 15127 आहे.
x2/3 + x1/3 = 2 समाधान करणार्या x च्या मूल्यांची बेरीज किती आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 12 Detailed Solution
Download Solution PDF⇒ x2/3 + x1/3 = 2
⇒ (x2/3 + x1/3)3 = 23
⇒ x2 + x + 3x(x2/3 + x1/3) = 8
⇒ x2 + 7x - 8 = 0
⇒ x2 + 8x - x - 8 = 0
⇒ x (x + 8) - 1 (x + 8) = 0
⇒ x = - 8 or x = 1
∴ x च्या मूल्यांची बेरीज = -8 + 1 = - 7जर a + b + c = 0 असेल तर (a3 + b3 + c3)2 = ?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 13 Detailed Solution
Download Solution PDFजेव्हा a + b + c = 0, तेव्हा (a3 + b3 + c3) = 3abc,
∴ (a3 + b3 + c3)2 = 9a2b2c2जर (a + b + c) = 19 आणि (a2 + b2 + c2) = 155 असेल, तर (a - b)2 + (b - c)2 + (c - a)2 चे मूल्य किती आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 14 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
(a + b + c) = 19
(a2 + b2 + c2) = 155
वापरलेले सूत्र:
a2 + b2 + c2 - (ab + bc + ca) = (1/2) × [(a - b)2 + (b - c)2 + (c - a)2]
गणना:
a + b + c = 19
दोन्ही बाजूचे वर्ग केल्यावर
⇒ (a + b + c)2 = (19)2
⇒ a2 + b2 + c2 + 2 × (ab + bc + ca) = 361
⇒ 155 + 2 × (ab + bc + ca) = 361
⇒ 2 × (ab + bc + ca) = (361 - 155)
⇒ (ab + bc + ca) = 206/2 = 103
आता,
a2 + b2 + c2 - (ab + bc + ca) = (1/2) × [(a - b)2 + (b - c)2 + (c - a)2]
⇒ 2 × (155 - 103) = (a - b)2 + (b - c)2 + (c - a)2
⇒ (a - b)2 + (b - c)2 + (c - a)2 = 104
∴ योग्य उत्तर 104 आहे.
जर \((x^2+\frac{1}{x^2})=7\), आणि 0 < x < 1, \(x^2-\frac{1}{x^2} \) याचे मूल्य शोधा.
Answer (Detailed Solution Below)
Identities Question 15 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
x2 + (1/x2) = 7
वापरलेले सूत्र:
x2 + (1/x2) = P
तर x + (1/x) = √(P + 2)
आणि x - (1/x) = √(P - 2)
⇒ x2 - (1/x2) = {x + (1/x)} × {x - (1/x)}
गणना:
x2 + (1/x2) = 7
⇒ x + (1/x) = √(7 + 2) = √9
⇒ x + (1/x) = 3
⇒ x - (1/x) = √(7 - 2)
⇒ x - (1/x) = - √5 {0 < x < 1}
x2 - (1/x2) = {x + (1/x)} × {x - (1/x)}
⇒ 3 × (- √5)
∴ योग्य उत्तर - 3√5 आहे.
Mistake Point
कृपया याची नोंद घ्यावी
0 < x < 1
म्हणून,
1/x > 1
म्हणून,
x + 1/x > 1
आणि
x - 1/x < 0 (कारण 0 < x < 1 आणि 1/x > 1 म्हणून, x - 1/x < 0)
म्हणून,
(x - 1/x)(x + 1/x) < 0