भारत आणि जग MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for India and World - मोफत PDF डाउनलोड करा

योग्य उत्तर सिंगापूरचे आहे.

In News 

• सिंगापूरच्या जहाज MV वान है 503 ला लागलेल्या आगीनंतर भारतीय नौदलाने 18 कर्मचाऱ्यांना वाचवले.

Key Points 

• भारतीय नौदलाने, तटरक्षक दलासह, शोध आणि बचाव (SAR) मोहीम राबवली.

• MV वान है 503 (सिंगापूरचा ध्वज असलेले जहाज) मधील 22 क्रू मेंबर्सपैकी 18 जणांना सुरक्षितपणे वाचवण्यात आले .

• जहाजात कंटेनरचा स्फोट झाला आणि मोठी आग लागली .

• बचावकार्यासाठी आयएनएस सुरत आणि एक डॉर्नियर विमान तैनात करण्यात आले.

• जखमींना प्रथमोपचार देण्यात आले; पुढील वैद्यकीय मदतीसाठी जहाज न्यू मंगलोरला जात आहे.

योग्य उत्तर भारत आहे.

In News 

• ओसाका येथील वर्ल्ड एक्स्पो 2025 मध्ये इंडिया पॅव्हेलियन टॉप 5 मध्ये.

Key Points 

• जपानमधील ओसाका येथील वर्ल्ड एक्स्पो 2025 मधील इंडिया पॅव्हेलियनला पहिल्या पाचमध्ये स्थान देण्यात आले आहे.

• इतर शीर्ष मंडपांमध्ये अमेरिका , इटली , जपान आणि फ्रान्सचा समावेश आहे.

• हे मंडप भारताचा सांस्कृतिक वारसा , नवोन्मेष आणि शाश्वत विकास यावर प्रकाश टाकते.

• वैशिष्ट्यांमध्ये वारसा , आयुर्वेद आणि इस्रोवरील प्रदर्शनांचा समावेश आहे.

• हे इंदिरा गांधी राष्ट्रीय कला केंद्राने तयार केले होते.

• हे मंडप त्याच्या परस्परसंवादी अनुभवांसाठी , प्रामाणिक भारतीय खाद्यपदार्थांसाठी आणि फोटो-फ्रेंडली सेटअपसाठी लोकप्रिय आहे.

डिसेंबर 2025, नवी दिल्ली हे योग्य उत्तर आहे.

In News

• भारताने CDRI मध्ये आफ्रिकन संघाचे स्वागत केले असून, WHO च्या उपक्रमांना पाठिंबा दर्शविला आहे.

Key Points

• जिनिव्हा येथे झालेल्या ग्लोबल प्लॅटफॉर्म फॉर डिझास्टर रिस्क रिडक्शन (GPDRR) 2025 मध्ये, भारताने जागतिक आपत्ती जोखीम कमी करणे आणि सार्वजनिक आरोग्य सहकार्यासाठी आपली वचनबद्धता पुन्हा व्यक्त केली आहे.

• पंतप्रधानांचे प्रधान सचिव डॉ. पी. के. मिश्रा यांनी GPDRR दरम्यान G20 आपत्ती जोखीम कमी करण्याच्या (DRR) कार्यगटाच्या गोलमेज बैठकीत भारताचे प्रतिनिधित्व केले होते.

• आफ्रिकन युनियन (AU), आपत्ती प्रतिरोधक पायाभूत सुविधांसाठीच्या आघाडी (CDRI) मध्ये सामील झाला असून, ज्यामुळे जागतिक दक्षिण सहकार्य बळकट झाले आहे.

• भारत, सुरक्षित, समावेशक आणि भविष्य-सज्ज पायाभूत सुविधा निर्माण करण्यासाठी जागतिक भागीदारी वाढविण्यास पाठिंबा देतो.

• भारताने डिसेंबर 2025 मध्ये नवी दिल्ली येथे होणाऱ्या दुसऱ्या WHO जागतिक पारंपारिक औषध शिखर परिषदेला पूर्ण पाठिंबा दर्शवला आहे.

• भारताने गुजरातच्या जामनगरातील WHO ग्लोबल सेंटर फॉर ट्रेडिशनल मेडिसिनसाठी आधाराची पुन्हा पुष्टी केली, जो पारंपारिक आणि आधुनिक आरोग्यसेवांच्या प्रणालींच्या समाकलनासाठी आहे.

योग्य उत्तर 1997 आहे.

In News 

• भारतातील राष्ट्रीय पोलिओ सर्व्हेलन्स नेटवर्क केंद्रे बंद करण्याची सरकारची योजना आहे.

Key Points 

• भारत सरकार, WHO च्या सहकार्याने, राष्ट्रीय पोलिओ देखरेख नेटवर्क (NPSN) टप्प्याटप्प्याने कमी करण्याची योजना आखत आहे.

• 2024-25 मध्ये 280 वरून 2026-27 पर्यंत 140 पर्यंत पाळत ठेवणाऱ्या युनिट्सची संख्या कमी केली जाईल.

• NPSN ची स्थापना 1997 मध्ये WHO आणि आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने केली होती.

• ही 200 हून अधिक फील्ड युनिट्स असलेली एक देशव्यापी देखरेख प्रणाली आहे.

• 2014 मध्ये भारताला पोलिओमुक्त घोषित करणे अत्यंत महत्त्वाचे होते.

• हे नेटवर्क आता गोवर, रुबेला आणि DPT (डिप्थीरिया, पेर्ट्युसिस, टिटॅनस) वर देखील लक्ष ठेवते.

योग्य उत्तर कांचनजंघा पर्वत आहे. 

In News 

• कांचनजंघा माउंट संयुक्त मोहिमेमुळे नेपाळ-भारत संबंधांना नवी उंची मिळाली आहे.

Key Points 

• शिखर परिषदेच्या तारखा: 19-20 मे 2025

• टीम: 15 सदस्य (नेपाळी सैन्याकडून 10, भारतीय सैन्याकडून 5)

• ध्वजारोहण समारंभ: 3 एप्रिल 2025 रोजी संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांच्या उपस्थितीत आयोजित

• नेपाळचे संरक्षण मंत्री मान बीर राय आणि जनरल स्टाफ प्रमुख निर्मल थापा यांच्याकडे ध्वज सुपूर्द

• दोन्ही सैन्यांनी कंचनजंघा पर्वतावर केलेली पहिली संयुक्त चढाई

• 2003 आणि 2013 मध्ये सागरमाथा (माउंट एव्हरेस्ट) चे संयुक्त शिखर

योग्य उत्तर भारत आहे.

• भारत 2022 ऐवजी 2023 मध्ये G-20 शिखर परिषद आयोजित करणार आहे.
• भारतासोबत अदलाबदलीनंतर इंडोनेशिया 2022 मध्ये G-20 चे अध्यक्षपद स्वीकारेल.
• 2023 मध्ये इंडोनेशिया असोसिएशन ऑफ साउथईस्ट एशियन नेशन्स (ASEAN) चे अध्यक्षपद भूषवणार हे लक्षात घेऊन योजनेतील बदलावर सहमती झाली.
• G20 चे अध्यक्षपद 2021 मध्ये इटली, 2022 मध्ये इंडोनेशिया, 2023 मध्ये भारत आणि 2024 मध्ये ब्राझीलकडे घेण्याचे ठरले.

योग्य उत्तर म्हणजे पश्चिम हिंद महासागर.

मिशन सागर:

• सध्या सुरू असलेल्या कोविड - 19 महामारीदरम्यान पश्चिम हिंद महासागरातील पाच बेटांसाठी सरकारच्या पुढाकाराचा एक भाग म्हणून हे मिशन सागर सुरू केले. म्हणून, पर्याय 2 योग्य आहे .
• आयएनएस केसरीने  मालदीव, मॉरिशस, सेशेल्स,मादागास्कर आणि कोमोरोसकडे प्रस्थान केले आहे. 
  • खाद्यपदार्थ, एचसीक्यू गोळ्यांसह कोविडशी संबंधित औषधे आणि वैद्यकीय सहाय्य पुरवणाऱ्या संघांसह विशेष आयुर्वेदिक औषधे पुरवण्यासाठी हे प्रस्थान केले गेले आहे.
  • ते जहाज मालदीव प्रजासत्ताक पुरुष बंदरात  प्रवेश करणारअसून तेथील लोकांना 600 टन अन्न पुरवणार आहे.
• ही तैनाती मार्च 2015 मध्ये जाहीर केलेल्या 'सागर' या प्रांतातील सुरक्षा आणि सर्वांसाठी वाढ या पंतप्रधानांच्या दृष्टीकोनाशी ताळमेळ साधते.

اور

योग्य उत्तर इंग्लंड आहे.

Key Points

• इंग्लंडमधील एका बागेत सापडलेली 10 व्या शतकातील प्राचीन भारतीय मूर्ती 14 जानेवारी'22 रोजी भारतात पुनर्संचयित करण्यात आली.
• उत्तर प्रदेशच्या बांदा गावातून 1980 च्या दशकात लोकारी येथील मंदिरातून ही मूर्ती बेकायदेशीरपणे हटवण्यात आली होती.
• बकरीचे डोके असलेले योगिनी शिल्प हे वालुकाश्मात कोरलेल्या दगडी देवतांच्या समूहातील होते.
• आता ते भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण विभागाकडे पाठवले जाणार आहे.

Additional Information

• ब्रिटनच्या आरोग्य नियामकांनी लक्षणात्मक कोविड-19 च्या प्रकरणांवर उपचार करण्यासाठी जगातील पहिली गोळी मंजूर केली आहे.
• इंग्लंडचे माजी कर्णधार रे इलिंगवर्थ यांचे निधन झाले.
• इंग्लंडचा अष्टपैलू खेळाडू मोईन अलीने कसोटी कारकिर्दीतून निवृत्ती जाहीर केली आहे.
• जिमी ग्रीव्हज, इंग्लंडच्या सर्वात प्रबळ स्ट्रायकरपैकी एक आणि टॉटेनहॅम हॉटस्परचा विक्रमी गोल करणारा खेळाडू यांचे निधन झाले.
• युनायटेड किंगडमचे पंतप्रधान: बोरिस जॉन्सन (जानेवारी 2022 पर्यंत).
• युनायटेड किंगडमची राजधानी: लंडन.

योग्य उत्तर भारत आहे.

Key Points

• 16 नोव्हेंबर 2022 रोजी बाली येथे झालेल्या G20 शिखर परिषदेच्या शेवटच्या सत्रात भारताला G20 चे अध्यक्षपद सोपवण्यात आले.
• 1 डिसेंबर 2022 पासून भारत अधिकृतपणे G20 चे अध्यक्षपद स्वीकारणार आहे.
• समारोपाच्या सत्रात इंडोनेशियाचे राष्ट्राध्यक्ष जोको विडोडो यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याकडे जी-20 अध्यक्षपदाची प्रतिकात्मक सूत्रे सुपूर्द केली.
• पुढील G20 शिखर परिषद 9-10 सप्टेंबर 2023 रोजी नवी दिल्ली येथे होणार आहे.

Additional Information 

• G20 किंवा ग्रुप ऑफ ट्वेंटी हा एक आंतरशासकीय मंच आहे ज्यामध्ये 19 देश आणि युरोपियन युनियन (EU) यांचा समावेश आहे.
• हे आंतरराष्ट्रीय आर्थिक स्थिरता, हवामान बदल कमी करणे आणि शाश्वत विकास यासारख्या जागतिक अर्थव्यवस्थेशी संबंधित प्रमुख समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी कार्य करते.
• G20 ची स्थापना 1999 मध्ये अनेक जागतिक आर्थिक संकटांना प्रतिसाद म्हणून करण्यात आली.
• G-20 चे सदस्य:
  • ऑस्ट्रेलिया
  • कॅनडा
  • सौदी अरेबिया
  • संयुक्त राष्ट्र
  • भारत
  • रशिया
  • दक्षिण आफ्रिका
  • तुर्की
  • अर्जेंटिना
  • ब्राझील
  • मेक्सिको
  • फ्रान्स
  • जर्मनी
  • इटली
  • युनायटेड किंगडम
  • चीन
  • इंडोनेशिया
  • जपान
  • दक्षिण कोरिया

योग्य उत्तर श्रीलंका आहे.

Key Points

• श्रीलंकेने त्रिंकोमालीच्या पूर्वेकडील बंदर जिल्ह्यात दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळातील तेल टाकी फार्मचा संयुक्तपणे पुनर्विकास करण्यासाठी भारतासोबत करार केला आहे.
• 99 पैकी 85 टाक्या आता श्रीलंकेच्या ताब्यात असतील जे पूर्वी भारताच्या ताब्यात होते.
• संयुक्त उपक्रम 50 वर्षांच्या लीझ कालावधीसाठी असेल.
• नवीन करार हा 2002 च्या कराराचा विस्तार असेल.

Additional Information 

• मालदीव, भारत आणि श्रीलंका द्वैवार्षिक त्रिपक्षीय सराव 'दोस्ती'ची 15 वी आवृत्ती मालदीवमध्ये 20-24 नोव्हेंबर 2021 दरम्यान आयोजित करण्यात आली होती.
• नोव्हेंबर २०२१ मध्ये श्रीलंकेचा पहिला कसोटी कर्णधार बंदुला वारणापुरा यांचे निधन झाले.
• भारत-श्रीलंका द्विपक्षीय संयुक्त सराव “मित्र शक्ती-21” ची 8वी आवृत्ती श्रीलंकेतील अम्पारा येथे 4 ते 15 ऑक्टोबर 2021 या कालावधीत आयोजित करण्यात आली होती.
  • श्रीलंकेची राजधानी: श्री जयवर्धनेपुरा कोट्टे;
  • चलन: श्रीलंकन रुपया.
  • श्रीलंकेचे पंतप्रधान: महिंदा राजपक्षे (जानेवारी 2022 पर्यंत).
  • श्रीलंकेचे अध्यक्ष: गोटाबाया राजपक्षे (जानेवारी 2022 पर्यंत) .

इंडोनेशिया हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

• बाली शहरात झालेल्या 17 व्या ग्रुप ऑफ 20 (G20) शिखर परिषदेसाठी जगभरातील जागतिक नेते इंडोनेशिया येथे एकत्र आले आहेत.
• या दोन दिवसीय शिखर परिषदेची संकल्पना “रीकवर टुगेदर, रीकवर स्ट्रॉनगर” अशी असून ती इतर विषयांसह जागतिक आर्थिक पुनर्प्राप्ती, जागतिक आरोग्य आर्किटेक्चर, डिजिटल परिवर्तन, शाश्वत ऊर्जा संक्रमण आणि हवामान बदल यावर लक्ष केंद्रित करते.

Additional Information

• G20 संदर्भात:
  • G20, किंवा ग्रुप ऑफ ट्वेंटी, हा 19 देश आणि युरोपियन संघ + आफ्रिकन संघाचा बनलेला एक आंतरशासकीय मंच आहे.
  • हे आंतरराष्ट्रीय आर्थिक स्थिरता, हवामान बदल कमी करणे आणि शाश्वत विकास यांसारख्या प्रमुख जागतिक आर्थिक समस्यांवर लक्ष केंद्रित करते.
  • 2022 सालासाठी G20 चे अध्यक्षपद इंडोनेशियाकडे होते.

योग्य उत्तर नेपाळ आहे.

Key Points

• नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने जाहीर केले आहे की भारताची UPI प्रणाली स्वीकारणारा नेपाळ हा पहिला परदेशी देश असेल. 
• NPCI ची आंतरराष्ट्रीय शाखा, NPCI इंटरनॅशनल पेमेंट्स लिमिटेड (NIPL) द्वारे नेपाळमध्ये सेवा प्रदान करण्यासाठी गेटवे पेमेंट्स सर्व्हिस (GPS) आणि मनम इन्फोटेक यांच्याशी हातमिळवणी केली आहे.
• नेपाळमधील गेटवे पेमेंट्स सेवा ही अधिकृत पेमेंट सिस्टम ऑपरेटर आहे.

Important Points

• हे सहकार्य नेपाळमधील मोठ्या डिजिटल सार्वजनिक हितासाठी आणि शेजारील देशात परस्पर व्यवहार करण्यायोग्य व्यक्ती-ते-व्यक्ती (P2P) आणि व्यक्ती-ते-व्यापारी (P2M) व्यवहारांना चालना देईल अशी अपेक्षा आहे.
• हे नेपाळच्या डिजिटल पेमेंट पायाभूत सुविधांचे आधुनिकीकरण करण्यास मदत करेल.

Additional Information

• नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया ही भारतातील रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाच्या मालकीखाली किरकोळ पेमेंट आणि सेटलमेंट सिस्टम नियमन  करणारी एक छत्र संस्था आहे.
• NPCI ची स्थापना 2008 मध्ये झाली.
• याचे मुख्यालय मुंबई येथे आहे.
• नेपाळ:
  • राजधानी - काठमांडू.
  • चलन - नेपाळी रुपया.

योग्य उत्तर नेदरलँड्स आहे.

Key Points

• मार्च 2022 मध्ये भारत आणि नेदरलँड यांच्यातील राजनैतिक संबंधांच्या 75 वर्षांच्या स्मरणार्थ एका विशेष लोगोचे अनावरण करण्यात आले.
• लोगोमध्ये कमळ आणि ट्यूलिप - दोन्ही देशांची राष्ट्रीय फुले आहेत.
• लोगोच्या मध्यभागी असलेले चक्र मैत्रीचे बंधन दर्शवते.
• नेदरलँड्सने भारताला 3000 ताजी ट्यूलिप्स फुले सादर केली जी जवाहरलाल नेहरू भवन उद्यानात लावली गेली.​

Important Points

• नेदरलँड्स हा वायव्य युरोपमधील एक देश आहे.
• आणि हे कालवे, ट्यूलिप फील्ड, पवनचक्की आणि सायकलिंग मार्गांच्या सपाट लँडस्केपसाठी प्रसिद्ध आहे.
• नेदरलँड:
  • राजधानी: ॲमस्टरडॅम
  • चलन: युरो
  • पंतप्रधान: मार्क रुट (मार्च 2022 पर्यंत)​

काश्गर आणि ग्वादर हे योग्य उत्तर आहे.

• चीन-पाकिस्तान इकॉनॉमिक कॉरिडोर (सीपीईसी) प्रकल्प पाकिस्तानमधील मुख्य पायाभूत सुविधांची कामे करीत असून चीनच्या झिनजियांग प्रांतातील काश्गरला इराणच्या सीमेजवळील ग्वादरच्या खोल समुद्रकिनार्‍याशी जोडण्याचा हेतू आहे.
• हे संपूर्ण पाकिस्तानमधील पायाभूत सुविधांचा विस्तार आणि उन्नतीकरण आणि चीनच्या “सर्व-हवामान मित्र” सह आर्थिक संबंध वाढविण्याचा आणि वाढविण्याचा प्रयत्न करीत आहे.
• ओबर:
  • सीपीईसी हा चीनच्या मोठ्या क्षेत्रीय ट्रान्सनेशनल 'वन बेल्ट वन रोड' (ओबीओआर) उपक्रमाचा एक भाग आहे .
  • ओबीओआरमध्ये लँड-आधारित न्यू सिल्क रोड आणि 21 व्या शतकातील मेरीटाईम सिल्क रोड समाविष्ट आहे .
  • बीजिंगचे लक्ष्य आशिया आणि पूर्व युरोपमध्ये पसरलेले रेशीम रोड आर्थिक बेल्ट तयार करणे आहे.
  • वाहतूक, उर्जा पुरवठा आणि दूरसंचार लाइनचे वेब तयार करणे.

• ग्वादर हे स्ट्रीट ऑफ होरमुझ जवळ आहे. ही तेलवाहतूक कील्ली आहे.
  • यामुळे आखाती देशापासून पश्चिम चीनपर्यंत ऊर्जा आणि व्यापार कॉरिडोर सुरू होऊ शकेल, हा चीनी नौदलाद्वारे वापरता येऊ शकेल.
• सीपीईसी चीनला काशगर ते ग्वादर या अवघ्या दोन हजार किलोमीटरच्या प्रवासात हिंद महासागरात प्रवेश देईल.
  • हे चीनपासून पर्शियन आखातीपर्यंतच्या मलेशियाच्या सामुद्रधुनीमार्फत आणि संपूर्ण भारत सुमारे 13,000 कि.मी.च्या समुद्रसपाटीस कापेल.
• मध्य आशियाई देश सीपीईसीशी आपली पायाभूत सुविधा जोडण्यासाठी उत्साही आहेत, ज्यामुळे ओबीओआर उपक्रमात योगदान देताना त्यांना हिंद महासागरात प्रवेश मिळू शकेल.

बरोबर उत्तर रशिया आहे.

Key Points

• 6 डिसेंबर 2021 रोजी दोन्ही देशांनी त्यांचा पहिला-वहिला 2+2 मंत्रीस्तरीय संवाद सुरू केल्यामुळे भारताने रशियासोबत दोन मोठे करार केले आहेत.
• दोन्ही बाजूंनी उत्तर प्रदेशातील अमेठी येथे संयुक्त उपक्रमांतर्गत जवळपास 6 लाख AK-203 रायफल्सच्या निर्मितीसाठी करारावर स्वाक्षऱ्या केल्या.
• त्यांनी पुढील दशकासाठी 2021 ते 2031 पर्यंत लष्करी तंत्रज्ञान सहकार्य वाढवण्याच्या करारावर स्वाक्षरी केली.
• रायफलचा सौदा 5000 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त आहे.
• रायफल आणि हेलिकॉप्टर, संरक्षण लॉजिस्टिक्स, तेल आणि अंतराळ यासह संरक्षण उत्पादन क्षेत्रातील दहा करारांवर दोन्ही देशांच्या नेत्यांनी स्वाक्षरी करणे अपेक्षित आहे.

Additional Information 

• रशिया:
  • राजधानी - मॉस्को.
  • चलन - रशियन रूबल.